1984, σκηνοθεσία Θόδωρος Αγγελόπουλος με τους: Μάνο Κατράκη, Μαίρη Χρονοπούλου, Διονύση Παπαγιαννόπουλο, Τζούλιο Μπρότζι, Ντόρα Βολανάκη, Αθηνόδωρο Προύσαλη, Γιώργο Νέζο

Η ΙΣΤΟΡΙΑ
Ένας σκηνοθέτης του κινηματογράφου, κουρασμένος απ’ τις μυθοπλασίες, αναζητά μια ιστορία ουσιαστική και προσκολλάται σ’ έναν γέρο που πουλάει λεβάντες στο δρόμο: τον Σπύρο, έναν πρώην κομμουνιστή, εξόριστο στην Τασκένδη, που έχει επιστρέψει στην πατρίδα μετά από 32 χρόνια εξορία. Στο χωριό του, που το είχε υπερασπιστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, γίνεται μάρτυρας ενός ξεπουλήματος της γης και των ιδεών, και προσπαθεί να το αποτρέψει. Ωστόσο, δεν μπορεί να συμπλεύσει με την πραγματικότητα που συναντά. Απομονώνεται. Δεν μπορεί να επικοινωνήσει με τα παιδιά του, με τους γύρω του. Μόνο η γυναίκα του, πιστή και υπομονετική Πηνελόπη, τον ακολουθεί μέχρι το τέλος, μέχρι το τελευταίο του ταξίδι.

ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Το Ταξίδι στα Κύθηρα έχει δύο πρωταγωνιστές: τον Σπύρο και τον σκηνοθέτη Αλέξανδρο. Ο Σπύρος είναι ένας από τους Οδυσσείς της ελληνικής Ιστορίας. Είναι ο Έλληνας που πίστεψε στο σοσιαλιστικό όραμα, έφτασε μέχρι το εκτελεστικό απόσπασμα, εκτοπίστηκε και, τριάντα χρόνια μετά, θέλησε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Όμως οι κοινωνικές και πολιτικές δομές της χώρας και το παρελθόν του εξακολουθούν να είναι ασύμβατα. Η χώρα αδυνατεί να τον αφομοιώσει ως σάρκα από τη σάρκα της, αδυνατεί να δεχτεί αυτά που έσπειρε (το όνομα ‘Σπύρος’ δεν είναι τυχαίο). Ο Αλέξανδρος, ο σκηνοθέτης που φαντάζεται όλη αυτή την ιστορία με τον επαναπατρισθέντα πατέρα του, παίζει το ρόλο σύγχρονου Τηλέμαχου, ακολουθώντας τον Οδυσσέα σε αυτήν την μεταϊθακική περιπέτεια. Ο Αλέξανδρος είναι κάτι παραπάνω από το alter ego του Αγγελόπουλου. Είναι ντυμένος ακριβώς όπως ο Αγγελόπουλος, η φωνή του ιταλού ηθοποιού έχει ντουμπλαριστεί από τον ίδιο και, σε μία σκηνή που τον βλέπουμε να κάθεται στο σκηνοθετικό του γραφείο, αναγνωρίζουμε το γραφείο του Αγγελόπουλου, με αφίσες του Θιάσου να κοσμούν τους τοίχους. Οι αυτοβιογραφικές αναφορές εκτείνονται σε όλη την ταινία γεγονός που έκανε πολλούς να πουν ότι, το Ταξίδι στα Κύθηρα  έχει στο έργο του Αγγελόπουλου τη θέση που έχει το 81/2 στο έργο του Φελίνι. Μαζί με τον ‘Μελισσοκόμο’ και το ‘Τοπίο στην Ομίχλη’, αποτελούν μία τριλογία ‘της σιωπής’. Στο Ταξίδι στα Κύθηρα   σιωπά η Ιστορία, στον Μελισσοκόμο ο έρωτας και στο Τοπίο στην Ομίχλη ο θεός.
Το σενάριο
Για πρώτη φορά ο Αγγελόπουλος συνεργάζεται με τον Τονίνο Γκουέρα, συνεργάτη του Αντρέι Ταρκόφσκι στα σενάρια των ταινιών του. Σε ένα ταξίδι του Αγγελόπουλου στη Ρώμη, ο Ταρκόφσκι του μιλάει για τον Γκουέρα με τα καλύτερα λόγια. Στο σενάριο συνεργάστηκε επίσης και ο συγγραφέας Θανάσης Βαλτινός. Είναι γραμμικό σενάριο, με μόνη ‘υπέρβαση’ το στοιχείο της ταινίας μέσα στην ταινία, με ασαφή για τον θεατή όρια. Κάποιες σουρεαλιστικές πινελιές υπενθυμίζουν ότι ο Αγγελόπουλος εφαρμόζει την μέθοδο της μπρεχτικής αποδραματοποίησης.
Η μουσική της ταινίας
Στο Ταξίδι στα Κύθηρα ξεκινάει η συνεργασία του Αγγελόπουλου με την Ελένη Καραΐνδρου, την οποία η τελευταία έχει χαρακτηρίσει ως μία συνάντηση ψυχής. Η εκπληκτική σύμπνοια των εικόνων του σκηνοθέτη με την αφαιρετική ορχηστρική μουσική της συνθέτιδας έγινε αμέσως αντιληπτή ήδη από αυτή την πρώτη ταινία τους. Το soundtrack της ταινίας έγινε μια παγκόσμια επιτυχία και αγαπήθηκε πολύ στο εξωτερικό, ιδίως στην Ιαπωνία. Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά μουσικά θέματα της ελληνικής ορχηστρικής μουσικής της δεκαετίας του 1980, με απτές τις χατζιδακικές καταβολές της Καραΐνδρου. Αίσθηση έκανε ο πειραματισμός της χρήσης του κεντρικού μοτίβου. Από ορχηστρικό θέμα αξιοποιείται και ως τζαζ ιντερλούδιο, αλλά και ως ζεϊμπέκικο που τραγουδήθηκε από τον Γιώργο Νταλάρα. Ο Αγγελόπουλος δέθηκε τόσο πολύ με τη μουσική της Καραΐνδρου, ώστε, κατά τη διάρκεια ενός τράβελινγκ (εκείνου που παρουσιάζει την αποβίβαση του Σπύρου από το πλοίο που τον φέρνει από την Ουκρανία), έβαλε την μουσικό να παίζει το μουσικό θέμα με μία μελόντικα δίπλα στον μακινίστα, ο οποίος έσερνε την κάμερα πάνω στις ράγες, μόνο και μόνο, για να έχει τον εσωτερικό ρυθμό της μουσικής της ταινίας!
Παρασκήνιο
O Αγγελόπουλος πηγαίνει και βρίσκει τον Κατράκη στο νοσοκομείο για να του προτείνει να παίξει στην ταινία του. ‘Του λέω την ιστορία και όση ώρα του μιλούσα, τα μάτια του είχαν γεμίσει δάκρυα. Έκλαιγε. Μου λέει: ‘Θέλω να το κάνω, έστω κι αν πεθάνω. Μόνο που δεν ξέρω αν σου κάνω. Μπορεί να μου συμβεί κάτι. Εάν το ρισκάρεις εσύ, εγώ το ρισκάρω.’. Λέω: ‘το ρισκάρω’. (…) Πρέπει να πω όμως πως όταν έφερα τον Μάνο στις Κάννες για να δει την ταινία, στη διάρκεια της προβολής είχε συγκινηθεί πάρα πολύ. Έσκυψε και μου είπε: ‘Νομίζω ότι είναι το καλύτερο πράγμα που έχω κάνει’. Λέω: ‘Νομίζω, ναι, μάλλον έτσι είναι.’. Λίγο καιρό μετά πέθανε’.’
Βραβεία 
Σεναρίου και FIPRESCΙ του Φεστιβάλ Καννών, 1984. Βραβείο κριτικών του Φεστιβάλ του Ρίο ντε Τζανέιρο, 1984.Καλύτερης ταινίας, σεναρίου, πρώτου ανδρικού ρόλου, πρώτου γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1984.